กว่า 30 ปีที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงริเริ่มงานพัฒนาคุณภาพชีวิตเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร เมื่อปีพ.ศ.2523 และทรงงานมาอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน โดยมุ่งหวังให้เด็กในพื้นที่ห่างไกลได้รับการศึกษาอย่างมีคุณภาพ สามารถพัฒนาตนเองให้เป็นคนดีควบคู่กับการรู้จักช่วยตนเอง ตลอดจนการทำประโยชน์เพื่อส่วนรวม เพื่อให้ทุกคนมีคุณภาพชีวิตดีขึ้นอย่างเสมอภาค และได้รับโอกาสเฉกเช่นเดียวกับเด็กในวัยเดียวกันที่อาศัยอยู่ในเขตเมือง
ย้อนไปวันที่ 7 มิถุนายน พ.ศ.2534 ภายหลังจากการดำเนินการโครงการแรก คือโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันตามพระราชดำริมาได้ประมาณ 11 ปี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงมีพระราชกระแสให้กรมส่งเสริมสหกรณ์ดำเนินการส่งเสริมสหกรณ์ในโรงเรียน ในพื้นที่การพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริให้แพร่หลาย
พร้อมกันนั้นให้บูรณาการกิจกรรมสหกรณ์นักเรียนกับกิจกรรมโครงการอื่นๆ ของโรงเรียน ได้แก่ กิจการการผลิตของโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน และกิจกรรมการส่งเสริมอาชีพเยาวชนในท้องถิ่น โดยการส่งเสริมให้กิจกรรมสหกรณ์นักเรียนทำการรวมหรือจัดหาปัจจัยการผลิต รวมทั้งการส่งเสริมให้กิจกรรมสหกรณ์ทำการรวมผลผลิตการเกษตรให้แก่โรงครัวของโรงเรียน เพื่อประกอบอาหารกลางวันเลี้ยงนักเรียน หากมีผลผลิตเหลือ ก็ทำการจำหน่ายให้ชุมชน ในทำนองเดียวกันก็ทำการรวบรวมผลิตภัณฑ์ที่ผลิตได้จากโครงการฝึกอาชีพเพื่อจำหน่ายด้วย
นายสมชาย ชาญณรงค์กุล อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ ในฐานะหน่วยงานที่รับสนองพระราชดำริเรื่องการส่งเสริมกิจกรรมสหกรณ์ให้กับนักเรียน กล่าวถึงโครงการนี้ว่า ด้วยสำนึกในพระกรุณาธิคุณ ของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงให้ความสำคัญเรื่องการปลูกฝังงานสหกรณ์ให้กับเยาวชน เพื่อปูพื้นฐานลักษณะนิสัยของการรู้จักพึ่งพาตนเอง การทำงานร่วมกันด้วยความสามัคคีและการประหยัดอดออมให้กับเด็ก และในโอกาสมหามงคลที่ทรงมีพระชนมายุครบ 60 พรรษา ในวันที่ 2 เมษายน 2558 กรมส่งเสริมสหกรณ์ได้จัดทำโครงการเฉลิมพระเกียรติ โดยจะร่วมกับขบวนการสหกรณ์ทั่วประเทศจัดสร้างอาคารเรียนให้กับโรงเรียนที่อยู่ในโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารตามพระราชดำริ (กพด.) เพื่อน้อมเกล้าถวายในนามขบวนการสหกรณ์จำนวน 10 แห่ง จะดำเนินการต่อเนื่อง 3 ปี ตั้งแต่ปีพ.ศ.2556-พ.ศ. 2558 โดยจะใช้แบบแปลนอาคารเรียนมาตรฐานอาคารเรียน สปช. 105/29 เป็นอาคารเรียนสำหรับโรงเรียนขนาดเล็ก แบบ 2 ชั้น 4 ห้องเรียนใต้ถุนโล่งพร้อมกระดานดำ โต๊ะ เก้าอี้สำหรับนักเรียนและครู มีพื้นที่ใช้สอย 9 X 36 เมตร ราคาก่อสร้างหลังละประมาณ 4,000,000 บาท
ด้านรัชนีพร พึงประสพ ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมสหกรณ์กรุงเทพ มหานคร พื้นที่ 1 เปิดเผยว่า โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนวิจิตรวิทยาคาร ตั้งอยู่ที่ตำบลปิล็อก ต้องเดินทางต่อจากอำเภอทองผาภูมิ จังหวัดกาญจนบุรี บนเส้นทางคดเคี้ยวและข้ามภูเขาไปอีก 60 กิโลเมตร เปิดสอนครั้งแรกเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม 2499 ปัจจุบันทางโรงเรียนเปิดการสอนตั้งแต่ชั้นเด็กเล็กถึงประถมศึกษา ปีที่ 6 มีนักเรียน 82 คน มีครูซึ่งเป็นตำรวจตระเวนชายแดน 7 นาย อาคารเรียนในปัจจุบันเป็นไม้ขนาดชั้นเดียว พื้นที่ 66X6 เมตร ซึ่งมีอายุการใช้งานกว่า 10 ปี และเริ่มคับแคบเทียบกับจำนวนนักเรียนที่เพิ่ม ขึ้นเมื่อเปิดภาคเรียน
ร.ต.ต.ฤาชัย ศิริเอก ครูใหญ่โรงเรียนแห่งนี้ เล่าว่า สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จพระราชดำเนินมาเยี่ยมโรงเรียนแห่งนี้ 3 ครั้ง พระราชทานเงินก่อสร้างห้องพักครูจำนวนหนึ่งหลัง 3 ห้องนอน มีการดำเนินโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน ปลูกผักทั้งมะระแม้ว กวางตุ้ง ผักบุ้ง มะเขือ ฟักแม้ว ได้มีการเลี้ยงไก่ไข่ ปลาและเป็ด ซึ่งผลผลิตสหกรณ์นักเรียนจะเก็บและขายให้กับโครงการอาหารกลางวันเพื่อประกอบอาหารเลี้ยงให้กับนักเรียน
สำหรับกิจกรรมสหกรณ์นักเรียน นักเรียนทุกคนเป็นสมาชิกสหกรณ์ ซึ่งจะมีการส่งเสริมการออม การทำบัญชี เขียนรายงานการประชุม ประชุมคณะกรรม-การสหกรณ์ทุกเดือน และประชุมใหญ่ นอกจากนี้ยังมีการสอนวิชาสหกรณ์ให้กับนักเรียนตั้งแต่ชั้น ป.4-ป.6 และนำมาเชื่อมโยงกับวิชาอื่นๆ นอกจากนี้ยังเน้นให้เด็กได้รู้จักรักษาวัฒนธรรมและภาษาท้องถิ่น โดยได้เชิญผู้ปกครองนักเรียนที่เป็นชาวบ้านในพื้นที่มาสอนภาษาพม่า และมิสเกรเน็ต ซึ่งเป็นชาวออสเตรเลีย อายุ 74 ปี และเจ้าของเหมืองแร่ปิล็อก มาสอนภาษาอังกฤษให้เด็กนักเรียนสัปดาห์ละ 1 ครั้ง เพื่อเป็น การเตรียมพร้อมเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน AEC และเมื่อได้รับอาคารเรียนหลังใหม่ ทางโรงเรียนจะพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้และบริการในชุมชน สนับสนุนและเชิญวิทยากรในท้องถิ่นมาให้ความรู้ในโรงเรียน โดยเน้นเรื่องภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับชุมชน ร่วมจัดกิจกรรมประเพณีวัฒนธรรมต่างๆ และจะเปิดรับนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยและผู้ที่สนใจจะมาเรียนรู้วิถีชีวิตเรียนภาษาท้องถิ่นกับชาวบ้านในชุมชนตำบลปิล๊อกด้วย
ด้านรองศาสตราจารย์ดร.สวัสดิ์ แสงบางปลา ประธานกรรมการชุมนุมสหกรณ์ธนกิจไทย จำกัด กล่าวถึงโครงการจัดสร้างอาคารเรียนให้กับโรงเรียนที่อยู่ในโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดารฯ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน ซึ่งสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเอาพระทัยใส่และให้ความสำคัญอย่างยิ่ง เพื่อช่วยเหลือเด็กนักเรียนในพื้นที่ห่างไกลได้มีอาคารเรียนที่แข็งแรงเพื่อศึกษาเล่าเรียน นับเป็นโอกาสดีที่ขบวนการสหกรณ์ จะได้มีส่วนช่วยเหลือสังคมตามอุดมการณ์สหกรณ์ที่มุ่งหวังให้สหกรณ์มีความเอื้ออาทรต่อชุมชน
โครงการจัดสร้างอาคารเรียนให้กับโรงเรียนในโครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร ตามพระราชดำริ เพื่อน้อมเกล้าฯ ถวายสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะประสบผลสำเร็จด้วยความร่วมแรงร่วมใจกันของคนในขบวนการสหกรณ์ ที่มุ่งหวังที่จะส่งเสริมด้านการศึกษาให้กับเยาวชนที่จะเติบโตเป็นอนาคตของชาติ ซึ่งโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนวิจิตรวิทยาคารจะเป็นโรงเรียนแห่งแรกที่ทางสหกรณ์ในเขตพื้นที่กรุงเทพมหานครร่วมกันบริจาคเงินสร้างอาคารเรียนเพื่อให้แล้วเสร็จ และจะทูลเกล้าฯ ถวายในโอกาส ที่สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเสด็จฯ ไปเยี่ยมเยียนโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนในอำเภอ ทองผาภูมิปลายปีนี้