ว่างเว้นจากการนำภาพพระสมเด็จวัดระฆังองค์งามๆ มาให้ชมกันเสีย 2 ตอน เพราะต้องการแสดงถึงหลักฐานที่เป็นรูปธรรมที่สุดในขฌะนี้ ของพระสมเด็จวัดระฆังที่ถูกบรรจุกรุไว้ที่พระปรางค์และเจดีย์องค์หนึ่งในวัดระฆัง หลักฐานนี้เปรียบ เสมือนรากฐานที่มั่นคงก่อนที่จะไปวิเคราะห์ ต่อยอดการศึกษาหาความจริงของพระสมเด็จวัดระฆังกันต่อไป
วันนี้ จึงขอเริ่มจากการนำชมภาพพระสมเด็จวัดระฆัง ทั้งด้านหน้าและด้าน หลังกันชัดๆ ตามภาพข้างบนเหมือนอย่าง เคย พระสมเด็จวัดระฆังองค์นี้ เป็นพิมพ์ ที่เรียกกันว่า พิมพ์ปรกโพธิ์ เป็นพระนั่งปางสมาธิเหนือโพธิบัลลังก์ฐาน 3 ชั้น มีใบ โพธิ์ข้างละหกใบ การออกแบบพระพิมพ์นี้ทำได้อย่างสวยงาม มีศิลปะ เข้มขลัง และมีความลงตัวอย่างที่สุด คนรุ่นปัจจุบันไม่สามารถลอกเลียนแบบได้ ถ้าได้ดูจากพระองค์จริงแล้ว จะเห็นชัดเจนว่ามีทั้งคราบรัก และคราบกรุอยู่เหนือคราบรักอีกขั้นหนึ่ง แสดงว่าพระองค์นี้ได้มีการ ลงรักไว้แต่เดิม และได้ถูกนำมาบรรจุไว้ จึงมีคราบกรุอยู่เหนือคราบรักปรากฏให้เห็นเมื่อพิจารณาองค์พระทางด้านหลังแล้วพระองค์นี้ได้มีร่องรอยของการล้างคราบกรุและคราบรักออกเพื่อให้สามารถพิจารณาเนื้อและมวลสารที่อยู่ชั้นในได้ ด้านหลังเป็นแบบที่เรียกว่า หลังสังขยาŽ มีรอยปูไต่ และลักษณะที่สำคัญของพระสมเด็จวัดระฆังแท้ ครบถ้วนตามสูตรของพระสมเด็จวัดระฆัง ที่วงการยึดถือทุกประการ
พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์พิมพ์นี้ แทบจะไม่เคยเห็นภาพกันในหนังสือที่เกี่ยวข้องกับพระสมเด็จวัดระฆังเลย ที่เคยเห็นพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์อย่างประปรายบ้าง ก็ไม่ใช่พระพิมพ์นี้ พูดกันง่ายๆ ก็คือ พระสมเด็จ วัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ยังไม่มีมาตรฐานรองรับ ใครมีอย่างไร คิดว่าพระของตัวเองแท้ก็นำเสนอกันไป แต่เมื่อเห็นพระองค์จริงหรือแม้แต่ภาพก็ตาม ไม่สามารถ ปฏิเสธได้เลยว่า พระองค์ที่นำเสนอตามภาพข้างบนนี้ ไม่ใช่พระแท้ เพราะมาตรฐานการออกแบบแม่พิมพ์ ความงดงามที่ลงตัว ไม่ว่าจะเป็นเส้นสายของพิมพ์ทรง มิติลึกตื้น โค้งเว้า เป็นลักษณะการออกแบบเฉพาะตัวของหลวงวิจารณ์เจียรนัย นี่เป็นเรื่องของพิมพ์ทรง สำหรับเรื่องเนื้อหามวลสาร ดูจากด้านหลังที่ล้างรักออก ก็มีครบสูตร และหากพูดถึงความเป็นธรรมชาติ และความเก่าแล้ว ก็พิจารณาได้จาก คราบรัก คราบกรุ หลังสังขยา รอยปูไต่ พระองค์นี้จะมีอยู่ครบถ้วน เป็น พระที่สวยและดูง่าย ไม่มีข้อเคลือบแคลงสงสัยใดๆ เลยแม้แต่น้อยว่าไม่ใช่พระสมเด็จวัดระฆังแท้
แล้วทำไมพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ปรกโพธิ์พิมพ์นี้ ซึ่งพิจารณาแล้วว่าเป็นพระสมเด็จวัดระฆังแท้ และได้สร้างมากว่า142 ปี จึงไม่มีใครรู้เห็นหรือได้มาบ้าง คำตอบก็คือ การที่เราไม่เคยเห็นพระพิมพ์นี้ก็เพราะว่า พระพิมพ์นี้ได้มีการออกแบบ ใหม่แทนพระพิมพ์เดิมที่ความสวยงามสู้ไม่ได้ โดยหลวงวิจารณ์เจียรนัยในคราวสร้าง พระที่เจ้าพระคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรจุกรุให้ได้ครบ 84,000 องค์ โดยเอาพระที่สร้างขึ้นใหม่และที่สร้างไว้เดิมมารวมกันให้ครบจำนวน พระพิมพ์ปรกโพธิ์พิมพ์นี้ซึ่งเป็นพระแม่พิมพ์ใหม่ จึงได้ถูกบรรจุกรุไว้ทั้งหมดในครั้งนั้น เรื่องพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์ปรกโพธิ์ยังมีต่อ
เรื่องโดย : อดุลย์ ฉายอรุณ