ด้วยมีเจ้าของร่วมของนิติบุคคลอาคารชุดฯ แห่งหนึ่ง มีข้อสงสัยจึงสอบถามเรื่องการบริหารจัดการของคณะกรรมการฯ ว่าไม่ค่อยจะโปร่งใสนักจึงประสงค์ที่จะขอดูข้อมูลสามารถตรวจสอบหรือทำอย่างไร? ได้บ้าง เนื่องจากได้เห็นรายงานบัญชี รายรับ-รายจ่าย ที่ติดประกาศไว้ที่บริเวณบอร์ดประชาสัมพันธ์ของอาคารฯ ดูแล้วไม่ค่อยเป็นมาตรฐานที่ควรจะเป็นนัก
ในเรื่องนี้ก็ขอเรียนว่าท่านสามารถขอดูได้ครับ โดยการแจ้งความประสงค์ต่อเจ้าหน้าที่ของนิติบุคคลอาคารชุดฯ ที่สำนักงานนิติบุคคลอาคารชุดฯ ได้เลยครับ และหากท่านเป็นเจ้าของร่วมในนิติบุคคลอาคารชุดฯ แห่งนั้น ด้วยแล้วล่ะก็สมควร เป็นอย่างยิ่งครับ เมื่อมีเรื่องใดที่ไม่ชอบมาพากลพวกเราก็ต้องช่วยกันเป็นหูเป็นตาเปรียบเปรยเหมือนอย่างคำพูดที่เค้าชอบพูดๆ กันไงครับ {quot}หมาเฝ้าบ้าน{quot} (อย่าตีเจตนาว่าผมไปเปรียบเทียบกับท่านนะครับ มิใช่อย่างนั้น) ทั้งนี้เนื่องจากต้องรักษาไว้ซึ่งผลประโยชน์ของนิติบุคคลอาคารชุดฯ เป็นสำคัญครับ
ในส่วนของกฎหมายนั้น พระราชบัญญัติอาคารชุด ฉบับที่ 4 พ.ศ.2551 ได้กล่าวถึงเรื่องบัญชีการเงินไว้ดังนี้
{quot}มาตรา 38/1 ให้นิติบุคคลอาคารชุดจัดทำงบดุลอย่างน้อยหนึ่งครั้งทุกรอบสิบสองเดือน โดยให้ถือว่าเป็นรอบปีในทางบัญชีของนิติบุคคลอาคารชุดนั้น งบดุลตามวรรคหนึ่งต้องมีรายการแสดงจำนวนสินทรัพย์และหนี้สินของนิติบุคคลอาคาร ชุดกับทั้งบัญชีรายรับรายจ่าย และต้องจัดให้มีผู้สอบบัญชีตรวจสอบ แล้วนำเสนอเพื่ออนุมัติในที่ประชุมใหญ่เจ้าของร่วมภายในหนึ่งร้อยยี่สิบวันนับแต่วันสิ้นปีทางบัญชี
มาตรา 38/2 ให้นิติบุคคลอาคารชุดจัดทำรายงานประจำปีแสดงผลการดำเนินงานเสนอต่อที่ประชุมใหญ่เจ้าของร่วมพร้อมกับการเสนองบดุล และให้ส่งสำเนาเอกสารดังกล่าวให้แก่เจ้าของร่วมก่อนวันนัดประชุมใหญ่ล่วงหน้าไม่น้อยกว่าเจ็ดวัน
มาตรา 38/3 ให้นิติบุคคลอาคารชุดเก็บรักษารายงานประจำปีแสดงผลการดำเนินงานและงบดุล พร้อมทั้งข้อบังคับ ไว้ที่สำนักงานของนิติบุคคลอาคารชุดเพื่อให้พนักงานเจ้าหน้าที่ หรือเจ้าของร่วมตรวจดูได้
รายงานประจำปีแสดงผลการดำเนินงานและงบดุลตามวรรคหนึ่ง ให้นิติบุคคลอาคารชุดเก็บรักษาไว้ไม่น้อยกว่าสิบปีนับแต่วันที่ได้รับอนุมัติจากที่ประชุมใหญ่เจ้าของร่วม{quot}
ดังนั้น หากท่านมีข้อสงสัย เพื่อความกระจ่างของท่านเองท่านต้องขอดูนะครับ ในส่วนประเด็นเรื่องของรายรับ-รายจ่าย ประจำเดือนนั้น พระราชบัญญัติอาคารชุด ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2551 ในมาตรา 36 ได้ระบุไว้ว่า เป็นหน้าที่ของผู้จัดการนิติบุคคลอาคารชุด ต้องจัดให้มีการทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย ประจำเดือน และติดประกาศให้เจ้าของร่วมทราบภายใน 15 วันนับแต่วันสิ้นเดือน และต้องติดประกาศเป็นเวลาไม่น้อยกว่า 15 วัน ต่อเนื่องกัน
นอกจากนั้นแล้ว ในมาตรา 42/1 กำหนดให้ คณะกรรมการต้องจัดให้มีการประชุมใหญ่สามัญปีละหนึ่งครั้งภายใน 120 วัน นับแต่วันสิ้นปีทางบัญชีของนิติบุคคลอาคารชุดเพื่อกิจการ ดังต่อไปนี้ {lt}br{gt} 1.พิจารณาอนุมัติงบดุล {lt}br{gt} 2.พิจารณารายงานประจำปี {lt}br{gt} 3.แต่งตั้งผู้สอบบัญชี {lt}br{gt} 4.พิจารณาเรื่องอื่นๆ {lt}br{gt} จะเห็นได้ว่ากฎหมายได้กล่าวถึงประเด็นที่เกี่ยวข้องกับงานด้านบัญชี/การเงิน (งบดุล/รายรับ-รายจ่าย) ของนิติบุคคลอาคารชุดไว้ค่อนข้างชัดเจนแล้ว หากนิติบุคคลอาคารชุดฯ ใดที่กระทำไม่ถูกต้อง ท่านในฐานะเจ้าของร่วมก็สามารถขอตรวจสอบได้ครับ ในส่วนของบทลงโทษนั้นได้กำหนดว่า หากนิติบุคคลอาคารชุดฯ ใดกระทำการฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรา 38/1 มาตรา 38/2 และมาตรา 38/3 ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 10,000.-บาท (หนึ่งหมื่นบาทถ้วน) ตามมาตรา 71 แห่งพระราชบัญญัติอาคารชุด ฉบับที่ 4 พ.ศ.2551 ครับ