ยังอยู่ในบทความชุด "คาดการณ์อนาคต" กันอยู่นะครับ จากหนังสือ เทปคาสเซ็ต แผ่นเสียง ซีดี มาถึง "สิ่งไม่มีตัวตน" ที่ซุกอยู่ในซอกมุมไหนก็ไม่รู้ของเครื่อง คอมพิวเตอร์ นั่นคือ การดาวน์โหลดเพลง หนัง วรรณกรรม ผมเรียกมันว่า สิ่งไม่มีตัวตน เพราะจากที่มันเคยเป็น "วัตถุ" ที่จับต้องได้ มันกลายเป็นเพียงภาพสีสันสวยงาม จากการแต่งแต้มของสีประดิษฐ์บนจอคอมพิวเตอร์
ผมจะเปรียบเทียบอาการหรือปฏิกิริยาที่เป็นเสมือน "กิเลส" อย่างหนึ่งของมนุษย์ นั่นคือการกอดจูบลูบคลำ!! อ๊ะ อ๊ะ ไม่ได้ลามก แต่มันคือเรื่องจริง สมัยทำงานเป็นมนุษย์ เงินเดือนช่วงวัยรุ่น ผมเก็บเงินซื้อเครื่องเล่นแผ่นเสียง และไปเสาะแสวงหาแผ่นที่ตัวเอง โปรดปรานมาได้ ผมนอนกอดแผ่นเสียงทั้งคืน!!! เผลอๆ คืนนั้นคงมีเผลอจูบลูบคลำมั่งแหละน่า 555 แผ่นเสียงที่ว่าคือแผ่นงานเพลงของวงร็อกสุดโปรดจากแคนาดา วง Triumph อัลบั้มชุด Just a Game สิ่งที่ผมลูบคลำมันด้วยเสน่หาได้ ก็คือหน้าปกที่ออกแบบศิลปะได้อย่างสวยงาม เอาไว้ว่างๆ จะเขียนถึง "ศิลปะบนปกแผ่นเสียง" ให้อ่านกัน เรื่องนี้ยาว ตามมาด้วยรายละเอียด คนแต่งเพลง คนออกแบบ โปรดิวเซอร์ คนที่ มีส่วนร่วมในการทำงาน สิ่งแรกที่ดึงดูดให้คนซื้อแผ่นเสียงก็คือหน้าปกนี่แหละครับ เทป คาสเซ็ตเราอาจจะสัมผัสได้ไม่ลึกซึ้งเท่าแผ่น รวมทั้งซีดี ซึ่งถูกย่อสัดส่วนลงมา แต่ในเมื่อมันมาอยู่ในมือของเรา จับต้องได้ ยัดเข้าไปในเครื่องเล่น หรือวางเข็มลงไปบนแผ่น มันคือความสุขที่เสียวซ่านในรูหูในเวลาต่อมา
แต่มาถึงการดาวน์โหลด แน่นอน มันสร้างปฏิกิริยาการรับรู้ให้เคลื่อนไหวไปตามแรง เหวี่ยงของความทันสมัยและถูกบีบด้วยการเวลาที่เร่งรีบแห่งยุคสมัย และโลกของเสียงเพลง ในจอคอมพิวเตอร์ผ่านอินเตอร์เน็ต มันมีเพลงเป็นล้านๆ เพลง และแน่นอน มันท้าทายการ ค้นหาของนักดาวน์โหลดรุ่นใหม่ บรรดาขาร็อกเพื่อนรุ่นน้องของผมที่บ้าดาวน์โหลด มันต้อง แบ่งเวลาส่วนหนึ่งในชีวิตประจำวัน เฝ้ารอโหลดหนังเรื่องใหม่ งานเพลงอัลบั้มใหม่ ที่ทางค่าย ปล่อยออกมา ผมเองซึ่งไม่นิยมดาวน์โหลด ก็พลอยได้รับอานิสงส์จากมันบ้าง จากอัลบั้มชุดที่หาฟังไม่ได้และทางค่ายไม่ได้สั่งเป็นซีดีเข้ามา หรืออย่างน้อยผมก็คลิกเข้าไปฟังที่ยูทูบ แต่ทั้งหลายทั้งปวงของกระบวนการเสพศิลปะสมัยใหม่ผ่านอินเตอร์เน็ตคอมพิวเตอร์ไร้การกอดจูบลูบคลำโดยสิ้นเชิง!!
มันมีเสียง มันมีภาพ มันทแยงเข้าไปในรูหู ผ่านโสตประสาทการรับรู้ ในแง่ "ความมีอยู่" "ความมีตัวตน" มันมี แต่ในแง่การกอดรัดสัมผัสกายา กอดจูบลูบคลำ มันคือความว่างเปล่าไร้ตัวตนโดยสิ้นเชิง มีเหมือนไม่มี เราอาจพกพามันไปไหนต่อไหนบนแผนที่โลก แต่ เราพกพามันไปแบบ "นามธรรม" มันไม่มี "รูปธรรม" ที่เป็นเนื้อหนังวัตถุให้เกิดปฏิกิริยาในการสัมผัส ผมเปรียบง่ายๆ เลย เรามีแฟนในจอคอมพิวเตอร์ แต่เราไม่สามารถพาเธอไปกินข้าว ดูหนัง ฟังเพลงได้เลย แล้วเราจะมีแฟนไปทำไมกันวะ 555
แต่เอาเถอะ ผมไม่ใช่คนเชยล้าสมัยที่เอาแต่จมจ่อมอยู่กับความคลาสสิกเก่าคร่ำครึ โดยไม่ยอมชายตาเบือนมองหญิงสาวร่างสะโอดสะองที่ยิ้มยั่ว กวักมือเรียกเข้าไปหาในจอคอมพิวเตอร์ ในแง่ปฏิกิริยาความเร็วและความจำเป็นในการเรียนรู้ยุคสมัย ผมไม่ปฏิเสธ การดาวน์โหลด ซึ่งผมก็ยอมรับโดยดุษณีว่า มันคือกระบวนการฟังเพลงที่ "ผิวเผิน" ไม่อาจล่วงล้ำเข้าไปในซอกหลืบเร้นลับของหญิงสาวที่ท้าทายการค้นหาด้วยวิธีการดั้งเดิมของ มนุษย์ นั่นคือการสัมผัสตัวตนที่แท้จริง..แต่ ผมคิดว่า นักฟังเพลงรุ่นใหม่ส่วนหนึ่ง ยังมีแนวคิดที่ผมคิดว่า ไม่เคยหายไปไหน นั่นคือ ชุดไหนที่มัน "โดน" จริงๆ การดาวน์โหลด ก็เป็นเพียง "ทางผ่าน" ให้เขาเข้าไปจับจองหญิงสาวมาไว้ในอ้อมกอด คือต้องซื้อซีดีมาเป็นวัตถุที่จับต้องได้ เล่นเครื่องเสียงได้ คนรุ่นนี้อยู่กึ่งกลางระหว่างความเก่ากับความใหม่ ที่พวกเขาต้องวางระยะ "การจับต้อง" ให้ลงตัว เมื่อไหร่ก็ตามที่ความต้องการจับต้องบรรลุ ถึงขีดสุด เขาจะละจากหน้าจอการโหลดเดินเข้าศูนย์การค้าที่จำหน่ายซีดี และเพราะ เหตุนี้ ร้านซีดีจึงยังคงหลงเหลืออยู่เพื่อคนประเภทนี้
การดาวน์โหลดจะยังคงเข้มข้นต่อไปในโลกที่แข่งขันกันด้วยความเร็ว แต่ตราบใดที่โลกใบนี้ ยังคงมีสายน้ำที่ไหลเอื่อยคร้าน ภูเขาสูงตระหง่าน ทุ่งหญ้า เขียวขจี ฝูงม้า วัว ควาย เดินเลาะเล็มหญ้า..จะผลักให้ผู้คนหยุดดื่มด่ำ ครุ่นคิดอยู่กับความ งามที่ไร้การตกแต่งใดๆ
ผมคิดว่า การผสมผสานกระบวนทัศน์การเคลื่อนไหวของโลกทั้งสองด้าน ให้ลงตัว ผสมกลมกลืนในอัตราที่เท่าเทียมกัน..เป็นสิ่งที่ดีที่สุด
เอาเข้าจริงๆ การเสพศิลปะ มันคือปรัชญาทางพุทธศาสนาเลยนะครับ
มัชฌิมา ปฏิปทา...เดินทางสายกลางดีที่สุดครับ....