นายชายศักดิ์ วุฒิศักดิ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 5 นครราชสีมา (สศท.5) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า หอมแดงนับเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญของจังหวัดชัยภูมิ เป็นพืชที่สร้างรายได้ให้เกษตรกร เนื่องจากปลูกง่าย ใช้ระยะเวลาในการเจริญเติบโตสั้น และให้ผลผลิตคุ้มค่า หอมแดงจึงกลายเป็นพืชทางเลือกที่ได้รับความนิยม โดยเฉพาะในช่วงเวลาหลังฤดูเก็บเกี่ยวข้าว ซึ่งพื้นที่ว่างสามารถนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ช่วยให้เกษตรกรมีรายได้เสริม ลดการพึ่งพารายได้จากการปลูกข้าวเพียงอย่างเดียว อีกทั้งยังสามารถวางแผนการผลิตและจำหน่ายได้อย่างยืดหยุ่นตามรอบฤดูกาลและความต้องการของตลาด 

สศท.5 ลงพื้นที่ติดตามการดำเนินงานของแปลงใหญ่หอมแดงบ้านโปร่งมีชัย ตำบลโคกเริงรมย์ อำเภอบำเหน็จณรงค์ จังหวัดชัยภูมิ เริ่มดำเนินการปี 2563 และจดทะเบียนพาณิชย์ในนามกลุ่มห้างหุ้นส่วนจำกัดแปลงใหญ่หอมแดง บ้านโปร่งมีชัย ปี 2565 ปัจจุบันมีพื้นที่เพาะปลูก 70 ไร่ เกษตรกรสมาชิก 37 ราย  

มีนายวิชัย มีชำนาญ เป็นประธาน สมาชิกกลุ่มมีการเพาะปลูกพืชอื่นเป็นหลัก อาทิ ข้าวโพด มันสำปะหลัง และอ้อย ซึ่งจะแบ่งพื้นที่ไว้ปลูกหอมแดงเฉลี่ย 1-2 ไร่/ครัวเรือน ผลผลิตหอมแดงของสมาชิกผ่านการรับรองมาตรฐาน GAP แล้วบางส่วน และมีรายอื่นอยู่ระหว่างการขอรับรองมาตรฐาน พันธุ์ที่นิยมปลูกคือ พันธุ์อินโด พันธุ์พระราชทานและพันธุ์พื้นบ้าน เนื่องจากมีขนาดหัวใหญ่ สีแดงสด ไม่ฝ่อง่าย ประกอบกับเกษตรกรมีความเชี่ยวชาญและนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาประยุกต์ใช้ในการปลูกทำให้หอมแดงมีคุณภาพ เก็บไว้ได้นาน ไม่ฝ่อง่าย บริโภคปลอดภัย อีกทั้งกลุ่มแปลงใหญ่ยังได้รับการสนับสนุนปุ๋ยหมักจากเกษตรอำเภอ ลดการใช้สารเคมี มีการจัดทำแปลงทดลองเรียนรู้การปลูกโดยทำการเปรียบเทียบวิธีแบบเกษตรกรในท้องถิ่น และแบบเชิงวิชาการ เพื่อเพิ่มทักษะและความรู้ในการเพาะปลูกหอมแดง 

ด้านสถานการณ์การผลิตปี 2568 ของกลุ่มแปลงใหญ่ เกษตรกรจะทำการเพาะปลูกหอมแดง 2 รอบการผลิต โดยรอบแรกเพาะปลูกช่วงเดือนพฤศจิกายน – ธันวาคม ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 120 วัน เก็บเกี่ยวช่วงเดือนมกราคม - กุมภาพันธ์ และรอบที่ 2 เพาะปลูกช่วงเดือนมิถุนายน - กรกฎาคม ระยะเวลาเพาะปลูกจนถึงเก็บเกี่ยว 45 วัน เก็บเกี่ยวช่วงเดือนกรกฎาคม – สิงหาคม โดยผลผลิตหอมแดงทั้ง 2 รอบการผลิตรวมทั้งสิ้น 233 ตัน คิดเป็นผลผลิตเฉลี่ยประมาณ 1,500 กิโลกรัม/ไร่/ปี ซึ่งเกษตรกรนิยมเพาะปลูกช่วงฤดูหนาวมากที่สุด เนื่องจากสภาพอากาศเอื้ออำนวย หอมแดงชอบอากาศหนาวทำให้หัวหอมแดงมีขนาดหัวใหญ่ ได้ผลผลิตดี และน้ำหนักเยอะโดยราคาหอมแดงคละ ณ วันที่ 9 สิงหาคม 2568 เฉลี่ยอยู่ที่ 25 – 27 บาท/กิโลกรัม ด้านการจำหน่าย ผลผลิตส่วนใหญ่ ร้อยละ 90 จำหน่ายให้กับพ่อค้าคนกลางจากต่างจังหวัด ได้แก่ จังหวัดศรีสะเกษ และผลผลิต ร้อยละ 10 เกษตรกรจำหน่ายให้ผู้บริโภคโดยตรง 

นอกจากนี้ ผลผลิตบางส่วนกลุ่มแปลงใหญ่ได้นำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ยาหม่องหอมแดงในชื่อแบรนด์หอมมีชัย เพื่อจำหน่ายและนำไปใช้ภายในกลุ่ม ทั้งนี้ จากการจำหน่ายผลผลิตของกลุ่มแปลงใหญ่ สามารถสร้างรายได้เฉลี่ย 4,400,000 บาท/ปี รายได้เฉลี่ยสุทธิ (กำไร) 2,400,000 บาท/ปี 

สำหรับการดำเนินงานในระยะต่อไป กลุ่มแปลงใหญ่มีความต้องการจัดตั้งห้องเย็นเพื่อใช้ในการเก็บรักษาหอมแดง โดยมีเป้าหมายในการรวมผลผลิตจากเกษตรกรให้เก็บรักษาในที่เดียวกัน เพื่อคงคุณภาพและยืดอายุการเก็บรักษา พร้อมทั้งสามารถจำหน่ายรวมกันในทิศทางเดียวกันได้อย่างมีประสิทธิภาพ รวมถึงขณะนี้กลุ่มแปลงใหญ่กำลังดำเนินการผลิตน้ำพริกที่มีหอมแดงเป็นส่วนผสม เช่น น้ำพริกราดปลา โดยเลือกใช้หอมแดงจากผลผลิตของกลุ่มเพื่อเพิ่มมูลค่าและสร้างความแตกต่างในตลาด 

ทั้งนี้ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ ได้แก่ สำนักงานเกษตรจังหวัดชัยภูมิ สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดชัยภูมิ และสำนักงานพาณิชย์จังหวัดชัยภูมิ ได้สนับสนุนองค์ความรู้ให้กับเกษตรกรในด้านการผลิต การแปรรูป และช่องทางการตลาด เพื่อให้เกษตรกรมีอาชีพและสร้างรายได้อย่างยั่งยืน อย่างไรก็ตาม เพื่อคงคุณภาพของผลผลิต เกษตรกรควรตรวจสอบแปลงอย่างสม่ำเสมอและเฝ้าระวังโรคหนอนชอนใบและโรคราอย่างใกล้ชิด 

หากท่านใดสนใจข้อมูลสถานการณ์การผลิตหอมแดงของแปลงใหญ่หอมแดงบ้านโปร่งมีชัย หรือสถานการณ์หอมแดงของจังหวัดชัยภูมิ สอบถามได้ที่ สศท.5 นครราชสีมา  โทร 0 4446 5079 หรือ อีเมล zone5@oae.go.th