ได้นำภาพพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์ใหญ่ มาให้ดูแบบไม่ซ้ำพิมพ์กัน ผ่านไป 5 องค์ 5 พิมพ์แล้ว และยังเข้าคิวรอกันอีกหลายองค์หลายพิมพ์ เลยจำเป็นต้องเอาเรื่องของ "ตัวแม่พิมพ์" พระสมเด็จวัดระฆัง ที่ใช้สร้างพระมาพิจารณา และวิเคราะห์ วิจารณ์ กันก่อน เพราะเป็นเรื่องที่เป็นหัวใจในการศึกษา พระสมเด็จวัดระฆัง หรือการดูพระสมเด็จให้เป็น
ในการวิเคราะห์ เรื่องการสร้างพระสมเด็จวัดระฆัง ของเซียนหรือกูรูพระสมเด็จวัดระฆังที่แล้วๆมา ไม่เห็นใครจะพูดถึงเรื่อง ตัวแม่พิมพ์Ž ที่ใช้สร้างพระสมเด็จวัดระฆัง อย่างจริงๆ จังๆ เลย ทั้งวิธีการกดพิมพ์ก็ยังคลุมเครือ การเอาออกจากแม่พิมพ์ก็ไม่รู้ว่า เอาออกอย่างไร เอาอะไรกดมวลสารให้ลงในแม่พิมพ์ ก็วิเคราะห์กันไปหลายวิธีการตัดกรอบพระ ให้เป็นรูปทรงสี่เหลี่ยมก็ไปกันใหญ่ บ้าง ก็ว่าคว่ำตัด บ้างก็ว่าหงาย ตัด ว่ากันไปต่างๆ นานา ไม่รู้ว่าใครถูกใครผิด หาจุดสรุป ไม่ได้ ทั้งนี้ก็เพราะ ข้อมูลหลักฐานต่างๆไม่มี พระสมเด็จ วัดระฆังแท้ๆ ทีจะใช้วิเคราะห์ วิจารณ์กัน ก็มีจำนวนน้อยมาก เมื่อเทียบกับจำนวนพระทั้งหมด ที่เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ได้สร้างไว้ อย่างไรก็ตาม ในเรื่องของตัวแม่พิมพ์ วิธีการกดพิมพ์ วิธีการตัดกรอบ การลงรัก การปิดทองร่องชาด ก็อาจไม่ได้มีอย่างเดียวที่จะกำหนดไปได้ว่า พระสมเด็จวัดระฆังจะต้องเป็นอย่างนี้ หรืออย่างนั้น แต่อย่างเดียว เพราะเรื่องการสร้างพระสมเด็จวัดระฆังเป็นเรื่องที่กระทำ ต่างกรรมต่างวาระ ที่บรรดาเซียนหรือกูรูทั้งหลายวิเคราะห์ วิจารณ์กันไว้ อาจจะถูกทั้งหมดก็ได้
วันนี้ ได้เอารูปทั้งด้านหน้าและด้านหลังของพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เจดีย์ องค์ หนึ่งที่ผู้เขียนมีอยู่ทั้งหมดสององค์มาวิเคราะห์กัน ในขั้นแรกก็ต้องยอมรับกันก่อนว่า พระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เจดีย์ องค์นี้เป็นพระแท้ โดยดูจากพิมพ์ทรง ก็ปรากฏว่าถูกต้อง ตามลักษณะของพระสมเด็จวัดระฆัง พิมพ์เจดีย์พิมพ์หนึ่ง ต่อมาดูทีเนื้อหามวลสาร ก็ต้องยอมรับว่าเนื้อหามวลสาร เป็นระดับองค์ครู ดูเรื่องธรรมชาติความเก่าก็ผ่านอีก เพราะเนื้อแกร่ง ผิวหนึกนุ่มแต่แข็งเกือบเป็นหิน มียุบ มีย่น มีคราบรักเก่า ผ่านอีกแบบสบายๆ โดยสรุปแล้วพระองค์นี้ "เป็นพระแท้" แล้วจึงจะมาพิจารณากันต่อ
สิ่งที่ไม่เหมือนกับพระสมเด็จวัดระฆังองค์อื่นก็คือ พระองค์นี้ได้ตัดกรอบกว้างออกมาเลยเส้นกรอบที่ควรจะเป็นทั้งสี่ด้าน ความพิเศษตรงนี้เอง ทำให้เราทราบว่า "ตัวแม่พิมพ์" ของพระสมเด็จวัดระฆังพิมพ์นี้ ได้ออกแบบให้มีเส้นที่จะตัดกรอบไว้ให้แล้ว พระองค์ปกติทั่วไป ก็ตัดกรอบตามเส้นที่นำร่องไว้ให้เมื่อยกแม่พิมพ์ออกได้ทันที และ จะตัดได้ตรง สวยงาม เพราะพิมพ์พระมีเส้นเป็นร่องอยู่แล้ว และตัวแม่พิมพ์นี้ก็จะต้อง เป็นแม่พิมพ์แบบกดลงเหมือนการปั๊มตรายาง กดแม่พิมพ์ลงบนมวลสารที่ทำเป็นแผ่น หนาเท่ากับความหนาของพระสมเด็จ มวลสาร ก็วางอยู่บนพื้นเรียบ จะเป็นอะไรก็แล้วแต่ รอยที่ด้านหลังของพระก็จะเหมือนกับวัสดุที่รองมวลสารตอนถูกกด
เห็นหรือยังครับ ถ้าเรารู้ว่า "ตัวแม่พิมพ์" เป็นอย่างไร ก็เปรียบเสมือนการมีกุญแจไข ความลับ ความรู้ ของพระสมเด็จวัดระฆังได้หมดซึ่งจะวิเคราะห์กันต่อในตอนหน้าครับ
อดุลย์ฉายอรุณ : โทร.08-1813-1701