จากการให้สัมภาษณ์เชิงพยากรณ์ของ "กิจธวัช ฤทธีราวี" นายกสมาคมการขายตรงไทย (TDSA) และกรรมการผู้จัดการ "บริษัท แอมเวย์ (ประเทศไทย) จำกัด" ที่ว่า ตลาดขายตรงไทยในปี 56 นี้ จะจบด้วยการเติบโตที่ต่ำ ที่สุดในรอบ 10 ปี ของวงการ โดยจะโตได้แค่ 4-5% เท่านั้น
ยอมรับว่า เรื่องดังกล่าวทำให้ผู้เขียนแอบตกใจเล็กน้อย
เพราะที่ผ่านมา ไม่ว่าธุรกิจขายตรงจะต้องประสบพบเจอ กับเรื่องใดๆ ก็ตาม ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์บ้านเมืองที่ร้อนระอุ จากเหตุการณ์ทางการเมือง หรือจะเป็นเหตุมหาอุทกภัย เมื่อช่วง 2 ปีที่แล้ว วงการขายตรงก็สามารถประคองตัวเองให้เติบโตไปในระดับ 7-10% ในทุกปี
แล้วปีนี้มีอะไรเกิดขึ้น ทำไมแม่ทัพของบริษัทพี่เบิ้มจึงได้ ออกมาแสดงตัวยอมรับถึงตัวเลข รวมทั้งยอดขายของบริษัท โดยผู้กุมบังเหียนรายนี้ ยอมรับว่าช่วงครึ่งปีแรก "แอมเวย์" ยังไม่ได้รับยอดขายดั่งที่ตั้งเป้าไว้ จนต้องงัดแผน 2 ออกมาใช้ในช่วงครึ่งปีหลัง (จากข่าวที่ นสพ.สยามธุรกิจ ได้ฉายออกมา)
ปี 56 นี้ นับตั้งแต่ช่วงต้นปี ผู้เขียนมีความรู้สึกว่า บ้านเมืองเราก็เดินหน้าไปได้ด้วยดี การเมืองไม่มีความรุนแรง ธรรมชาติ ยังเปิดโอกาสให้ผู้คนได้ใช้ชีวิต
แล้วเหตุใดทำไมขายตรงต้องตกต่ำในรอบ 10 ปี
โดยปัจจัยหลักที่ทำให้วงการขายตรงปีนี้ซึมลงไป "กิจธวัช" ชี้ให้เห็นว่า จากนโยบายกระตุ้นภาคอุตสาหกรรม โดยเฉพาะโครงการรถยนต์คันแรก ทำให้ประชาชนมีอำนาจการซื้อลดลง ในชนิดวูบหายไป รวมทั้งนโยบายขึ้นค่าแรง และสิ่งต่างๆ ก็ทำให้ ค่าครองชีพสูงขึ้น สิ่งนี้ทำให้คนไม่กล้าใช้จ่าย
ยิ่งวงการขายตรง ที่บริษัทต่างๆ ส่วนใหญ่จะเน้นการทำตลาดด้วยสินค้าเสริมอาหาร บำรุงสุขภาพ และสินค้าด้านความงาม
ทั้ง 2 กลุ่มสินค้าที่ว่านี้ ถูกมองเป็นเรื่องสิ้นเปลืองของประชาชน การที่จะเจียดรายได้มาใช้จ่ายในเรื่องนี้ก็ยิ่งเป็นเรื่องยาก รวมถึงในช่วงครึ่งปีหลังที่การเมืองเริ่มมีกลิ่นปะทุไหม้ ซึ่งสามารถเกิดความรุนแรงขึ้นมายามใดก็ได้ ยิ่งเป็นตัวฉุดรั้งอำนาจการซื้อ เพราะความกลัว
ยิ่งไปกว่านั้นอีกปัจจัยที่สำคัญถึงแม้ว่าหลายคนอาจไม่ได้วิตกกังวลแต่อย่างใด แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่า คนกลัวน้ำท่วมยังมีอยู่ เพราะในขณะนี้ในพื้นที่ต่างจังหวัดหลายพื้นที่ก็เริ่มได้ต้อนรับน้องน้ำกันบ้างแล้ว ซึ่งน้อยคนจะกล้าการันตี ว่าสิ่งนี้ จะไม่เกิดขึ้นเหมือนปี 54
หากกางเหตุผลอย่างที่ผู้เขียนร่ายเป็นตัวอักษรให้ได้อ่าน นี้ ถือว่ามีเหตุมีผลกับสิ่งที่บิ๊ก "แอมเวย์" พยากรณ์
แล้วทำไมปีอื่นๆ ประเทศไทยก็ใช่ว่าจะเดินหน้าราบรื่น ยิ่งบางปีก็มีเหตุปัจจัยต่างๆ ที่กล่าวมาเกิดขึ้น แต่ใยขายตรงยัง เติบโตได้ดี?
ต้องยอมรับขายตรงเป็นธุรกิจของการบอกต่อ ดีก็บอกต่อ ไม่ดีก็บอกต่อ ซึ่งต้องยอมรับว่า สิ่งที่ไม่ดีถูกบอกต่อมากกว่า และยิ่งธรรมชาติของคนไทยส่วนใหญ่ที่ไม่ค่อยยอมรับธุรกิจ อยู่แล้วด้วย เมื่อมีสิ่งไม่ดีมาเล่าสู่กันฟัง น้ำหนักย่อมมีมากกว่า สิ่งดี
ไม่มีใครบอกได้ว่า ขายตรงจะตกต่ำจริงหรือไม่ในปีนี้ แต่ ก็ใช่ว่าเรื่องที่ยกมาจะทำให้ทุกบริษัทไม่โต หรือขาดทุนแต่อย่างใด
เพราะจากที่บอกก็เป็นแค่เรื่องของการเติบโตที่ลดลงเท่านั้น ใช่ว่าไม่โตเลยสักที่ไหน
ที่สำคัญ ทุกสิ่งบนโลกล้วนมีขึ้นมีลง แต่ที่ต้องนิ่งไว้ คือ สติ
ยามขึ้นอย่าหลง ยามลงอย่าท้อ