เป็นปรากฏการณ์ในทุกฤดูแล้ง สำหรับราคาพืชผลทางการเกษตร เพราะราคาขายนั้นพุ่งสูงขึ้นจนผู้บริโภคร้องโอ้ก กันเลยทีเดียว อย่างในช่วงเดือนมีนาคม- เมษายนที่ผ่านมา ราคามะนาวในท้องตลาด ทั่วไปไม่ว่าจะลูกเล็กลูกใหญ่จะเฉลี่ยอยู่ราวๆ ลูกละ 7-10 บาท ซึ่งสาเหตุหลักๆ ที่ทำให้ราคามะนาวในช่วงดังกล่าวพุ่งสูงขึ้นมากเป็นเพราะอยู่ในช่วงฤดูร้อนและแล้งหนัก จนส่งผลให้ต้นมะนาวไม่สามารถ ให้ผลผลิตได้ตามความต้องการของตลาด
และเมื่อทีมข่าวเกษตร "สยามธุรกิจ" ไปสอบถามพี่น้องเกษตรกรผู้ปลูกมะนาวว่า ในช่วงที่ราคามะนาวพุ่งสูงนั้น รายได้มากขึ้น ตามราคามะนาวหรือไม่ ผลปรากฏว่าเกษตรกร สวนมะนาวต่างบอกเป็นเสียงเดียวกันว่าเรื่องรายได้นั้น ถ้าผลผลิตได้มากเท่าเดิมแล้วขายได้ราคาสูงอย่างที่ขายในตลาดก็จะมีรายได้มาก แต่ในความเป็นจริงแล้วผลผลิตบางส่วนกลับร่วงก่อนเวลาอันควรทำให้ขายไม่ได้ราคาสูงอย่างที่ควรจะได้ และสาเหตุที่มะนาวร่วงนั้นก็คือ "โรคแคงเกอร์"
เจ้าโรคแคงเกอร์ที่ว่าเป็นอย่างไร เกิดจากอะไร และจะใช้อะไรในการป้องกัน ทีมข่าวสยามธุรกิจไปพูดคุยกับดร.วิรัตน์ เจริญบุญ ผู้ช่วยคณบดีวิทยาลัยนาโนเทคโนโลยีพระจอมเกล้าลาดกระบัง ในฐานะหัวหน้าศูนย์วิจัยนาโนเทคโนโลยีเพื่อการเกษตร ด่านช้าง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
"อาจารย์วิรัตน์" ได้อธิบายถึงโรคแคงเกอร์ว่า "โรคแคงเกอร์คือโรคที่เกิดจาก เชื้อแบคทีเรีย เมื่อเป็นแล้วจะส่งผลให้ปริมาณ มะนาวลดลง ซึ่งเมื่อมะนาวเป็นโรคแคงเกอร์ แล้วจะสังเกตที่ผิวมะนาวได้ จะเห็นเป็นด่างๆ ซึ่งตรงนี้ก็เป็นส่วนหนี่งที่ทำให้มะนาวมีราคา สูงขึ้น และเมื่อเป็นแล้วก็ต้องใช้เคมีช่วยในการกำจัด ซึ่งชาวสวนมะนาวเขาจะใช้สารที่เขาเรียกกันว่าสารสีเขียว หรือสาร ประกอบทองแดง สารชนิดนี้เป็นที่นิยมกันมาก ถ้าไปที่สวนมะนาวหลังจากเขาฉีดพ่นแล้วจะเห็นเลยว่าต้นมะนาว ผลมะนาวมันกลายเป็นสีฟ้าอมเขียว แต่สารเคมีประเภทนี้ เป็นสารเคมีที่เป็นสาเหตุของโรคมะเร็ง เมื่อใช้เคมีในการรักษาหรือใช้ในการป้องกันนั้น ใส่หนักมือเกินไป ไม่เกินวันหรือสองวันผลมะนาวจะร่วงทันที"
ถึงตรงนี้ "อาจารย์วิรัตน์" กล่าวในฐานะหัวหน้าศูนย์วิจัยนาโนเทคโนโลยีเพื่อการเกษตรด่านช้างว่า "เราเป็นนักวิจัยในพื้นที่อำเภอด่านช้าง จังหวัดสุพรรณบุรี เมื่อ เรารู้ว่าปัญหาของเกษตรกรผู้ปลูกมะนาวคืออะไร เราก็ต้องทำการค้นคว้าวิจัยเพื่อหา หนทางช่วยให้เขามีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีวิธีการในการปลูกมะนาวที่ดี มีวิธีการดูแล รักษาโรคที่ปลอดภัยกับทั้งตัวเขาเอง ทั้งตัว ผู้บริโภค เราทดลองกันไปหลายอย่างจนมา พบว่าซิงค์ออกไซด์นี่ล่ะน่าจะช่วยได้และเมื่อ ทำเป็นนาโนซิงค์ออกไซด์ ซึ่งโมเลกุลมีความ ละเอียดมาก จะเคลือบผิวมะนาวได้ทั่วหมด"
"เราก็เลยทดลองตัวนี้ดูในส่วนที่เป็นแปลงทดลองของเรา ขอขยายความก่อนว่า นาโนซิงค์ออกไซด์คือสังกะสีที่มีความละเอียด 50 นาโนเมตร ซิงค์ออกไซด์คือสังกะสีที่ทำ ปฏิกิริยากับออกซิเจน มีลักษณะเป็นผงอนุภาคละเอียดสีขาว และเราใช้เป็นส่วนประกอบที่นิยมใช้ใน "คาลาไมน์" ที่เราใช้ทาผิวรักษาอาการผดผื่นคัน โดยคุณสมบัติของอนุภาคดังกล่าว ช่วยยับยั้งเชื้อราที่กัดกินใบพืช และมีฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย"
"เมื่อเราทดลองในพื้นที่ทดลองของเราได้ระดับหนึ่งแล้ว เราก็เริ่มส่งเสริมให้เกษตรกรชาวสวนมะนาวได้ใช้ ซึ่งอัตราส่วน ผสมที่เราแนะนำก็คือ เกษตรกรชาวสวน มะนาวควรใช้อนุภาคนาโนซิงค์ออกไซด์ ในการฉีดพ่นที่ต้นมะนาวในอัตรา 50 กรัม ต่อน้ำ 200 ลิตร ระยะเวลาในการฉีดพ่นทุก 10-15 วันต่อครั้ง ซึ่งจากพื้นที่ทดลองของเราเมื่อใช้อนุภาคนาโนซิงค์ออกไซด์ สามารถ ทำให้ผลมะนาวที่ได้มีขนาดใหญ่ขึ้น ผลกลม สวย ผิวเขียวมันเงางาม ไม่พบรอยจุดนูนสีน้ำตาลตามผล และไม่ถูกทำร้ายจากเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของโรคแคงเกอร์ในมะนาวอีกต่อไป รวมถึงผลผลิตที่ได้มีปริมาณ มากกว่าที่ไม่ได้ใช้อนุภาคนาโนซิงค์ออกไซด์ ถึง 20% เราคิดว่าเมื่อใช้นาโนซิงค์ตัวนี้แทน สารเขียวแล้ว น่าจะทำให้ต้นทุนการปลูกมะนาวของเกษตรกรลดลงอีกด้วย เนื่องจาก เกษตรกรส่วนใหญ่จะใช้สารเคมีหลายชนิดในการป้องกันกำจัดโรคและแมลงศัตรูพืช ซึ่งพอเกษตรกรเปลี่ยนมาใช้อนุภาคนาโนซิงค์ออกไซด์ฉีดพ่นแทน ก็ไม่จำเป็นที่จะต้อง ใช้สารเคมีเหล่านี้อีกต่อไป ทำให้ลดต้นทุนลง ได้ อีกทั้งยังได้ผลมะนาวที่มีความปลอดภัย ต่อผู้บริโภคอีกด้วย"
น่าเสียดายเนื้อหาสาระกำลังเข้มข้น แต่เนื่องจากพื้นที่มีจำกัด อย่างไรคอยติดตามอ่านต่อฉบับหน้ารับรองว่ายังคงเข้มข้นอีกเช่นเคย และนอกจากนี้ มีเกษตรกรสวนมะนาวที่ได้หันมาทดลองใช้นาโนซิงค์ออกไซด์มาถ่ายทอดประสบการณ์ให้ได้สดับรับฟังกันด้วย...