ทีมข่าวเกษตรสยามธุรกิจ ได้มีโอกาสเดินทางไปเมืองสุโขทัยแวะเวียนไปพูดคุยกับเซียนนกกรงประเภทสี หรือนกกรงหัวจุกแฟนซี "คุณเสกสรรค์ ไทยรุ่งโรจน์" หรือที่ทุกคนเรียกว่า "เฮียปิก สุโขทัย" ซึ่งถือว่าเป็นเซียนเรื่องการเพาะขยายพันธุ์นกกรงหัวจุกสีสันสวยงามและแปลกๆ มากมาย จนมีชื่อเสียงโด่งดังเป็นที่ยอมรับในกลุ่มของผู้เพาะเลี้ยงนกกรงหัวจุกแฟนซี
การเดินทางไปที่ฟาร์มนกกรงหัวจุกแฟนซีแห่งนี้ไปไม่ยาก เพราะตั้งอยู่บนถนนบายพาส ต.บ้านกล้วย อ.เมือง จ.สุโขทัย เมื่อมาถึงจะสังเกตเห็นอาคารพาณิชย์สูง 3 ชั้นครึ่ง และป้ายร้านฮั้วการไฟฟ้า ซึ่งเป็นร้านของเฮียปิก พอทีมงานฯ เดินทางไปถึงก็ต้องตกตะลึงพร้อมกับประหลาดใจมากเพราะด้านหน้าเป็นร้านประดับยนต์และบริการรถตู้ให้เช่า ภายในมีถ้วยรางวัลมากมายที่ได้จากการประกวดนกกรงหัวจุก แต่พอย่างเท้าก้าวผ่านไปหลังอาคารก็จะพบกับกรงนก และนกกรงหัวจุก สีสันสวยงามแปลก ตาเป็นจำนวนมาก พร้อมกับเจอ "เฮียปิก" กำลังยืนดูนกและคอยให้การต้อนรับอยู่
การสนทนาเริ่มขึ้นหลังจากที่ทั้งสองแนะนำตัวอย่างเป็นทางการเรียบร้อย โดย "เฮียปิก" เล่าให้ฟังว่า "เดิมทีผมไม่ได้เลี้ยงนกกรงหัวจุกเลย เพิ่งมาเลี้ยงได้ประมาณ 10 กว่าปี มีพรรคพวก เพื่อนพ้องเลี้ยงอยู่ก่อนซึ่งนำนกที่เลี้ยงมาขังรวมกัน เมื่อได้ไปเห็นก็รู้สึกสงสาร จึงขอเพื่อนมาเลี้ยง 10 กว่าตัว พอได้เลี้ยงรู้สึกเสียงไพเราะ จึงต้องการจะขยายพันธุ์ต่อไป ดังนั้นจึงคุยกับพรรคพวกว่าตัวเองอยาก จะเพาะพันธุ์นกกรงหัวจุก ซึ่งก็ไม่มีใครเชื่อว่านกประเภทนี้จะเพาะพันธุ์ได้ แต่ผมเชื่อว่าสัตว์มีชีวิตทุกชนิดสามารถเพาะพันธุ์ได้ทั้งนั้น จึงหันมาทดลองเพาะพันธุ์ เรียนผิดเรียนถูกด้วยตนเอง จนถึงปัจจุบันเพาะพันธุ์มา 12-13 ปี จากที่เลี้ยงมาได้ 15-16 ปี จนมีใบครอบครองนกกรงหัวจุก"
มาถึงตรงนี้ "เฮียปิก" ได้พูดถึงปัญหาช่วงแรกตอนที่หันมาเพาะเลี้ยงนกว่า "ในช่วง 2-3 ปีแรกของการเพาะพันธุ์ผมรู้สึกว่า นกกรงหัวจุกเพาะพันธุ์ ยากมาก เพราะเป็นนกที่หวาดระแวง ตกใจง่าย ไม่สามารถรบกวนได้เลยหากมีอะไรรบกวนนกจะเขี่ยไข่ทิ้งหรือ จิกลูกตายทันที ซึ่งผมทำการศึกษา พฤติกรรมและลองผิดลองถูกอยู่เกือบ 3-4 ปี จนรู้ว่าต้องทำอย่างไรไม่ให้นกตกใจหรือระแวง ซึ่งวิธีแก้คือทำกรงให้อยู่ห่างจากคนหรือเสียงรบกวน และต้องพยายามไม่เข้าไปรบกวนนกเลยขณะผสมพันธุ์"
"ช่วงแรกยังมีปัญหาเพราะเพียงแค่ 3 วันนกก็ตาย จากนั้นจึงเฝ้าดูพฤติกรรมของนกกรงที่อยู่ ใน กรงเพาะพันธุ์ จำนวน 15 กรง โดยการเจาะรูเล็กๆ หลังกรงเพาะ เพื่อแอบดูพฤติกรรมของนก ทั้งนี้ ได้ศึกษาพฤติกรรมของนก อยู่นานพอสมควรจนทำให้รู้ว่าเมื่อพ่อแม่นกป้อนอาหารแก่ลูกนกนั้นจะคายน้ำลายลงไปในปากลูกนกประมาณ 3-4 หยด ก่อนที่จะป้อนอาหาร เพื่อช่วยในการย่อยอาหารของลูกนก ซึ่งจากการทดลองกับนกกรงที่ตาย แล้วโดยการนำมีดคัตเตอร์ผ่าท้องนกที่ตายแล้ว ปรากฏว่าหนอนไม่ย่อยจนเหม็นเน่าในท้อง จึงทำให้ยิ่งมั่นใจว่าสาเหตุที่ลูกนกตายภายใน 3 วัน หลังจากแยกออกจากพ่อแม่นกแล้วนำมาป้อนหนอน นกเอง เพราะลูกนกที่เพิ่งเกิดใหม่ ระบบน้ำย่อยในตัวนกยังไม่พอ ทำให้ไม่สามารถย่อยได้เหมือนนกตัวโตๆ ดังนั้นการป้อนหนอนนกจากเดิมที่ป้อนเป็นตัวๆ จึงต้องเปลี่ยนวิธีใหม่โดยการนำหนอนมาสับละเอียดคล้ายหมูบะช่อ แล้วจึงค่อยป้อน เพื่อให้ง่ายต่อการย่อยอาหารของลูกนก"
"เฮียปิก" ได้บอกเทคนิคการคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ว่า "สำหรับการคัดเลือกพ่อแม่พันธุ์ จะเน้นการเพาะพันธุ์ให้ได้ก่อน ซึ่งก็จะไม่เน้นนกตัวใหญ่ จะเลือกพ่อแม่พันธุ์ที่ตัวเล็ก เพราะนกสามารถทำให้ตัวใหญ่ได้ภายหลังด้วยการป้อนหนอนนก และพ่อแม่พันธุ์ที่ดีควรมีอายุ ประมาณ 1 ปี ซึ่งถือเป็นนกรุ่น สาเหตุที่เลือกนกรุ่นนั้นเพราะจากการสังเกตการเพาะพันธุ์นกรุ่นนั้นจะได้ลูกนกมากกว่าพ่อแม่พันธุ์ที่มีอายุมาก อาจจะมาจากเพราะนกแก่จะมีลูกยาก ซึ่งนกรุ่นอายุ 1 ปีจะได้ลูกนก 10-11 คอกต่อปี"
"ส่วนการเตรียมกรงเพาะพันธุ์นั้นจะใช้กรงขนาดใหญ่ เป็นแบบกึ่งธรรมชาติ มีต้นไม้จริงให้นก สาเหตุที่ใช้กรงแบบนี้เพราะเป็นการจำลองแบบธรรม-ชาติ นกจะไม่จิกกันตาย เพื่อมีพื้นที่กว้าง ขวางสามารถบินหนีได้ ขนาดของกรงเพาะพันธุ์ต้องกว้าง 1.50 เมตร ลึก 3.60 เมตร สูง 2.50 เมตร มีหลังคาให้แสง แดดสามารถส่องผ่านเข้ามาได้ เพราะธรรมชาติของนกกรงต้องการแสงแดดต้องอาบแดด โดยนกจะต้องตากแดด 09.00-12.00 น.ทุกวัน นอกจากนี้ภายในกรงเพาะพันธุ์ต้องมีขันน้ำใส่น้ำไว้ 6-8 ใบใหญ่ๆ เพื่อให้นกอาบน้ำ โดยนกจะลงอาบน้ำช่วง 14.00 น. หรือ 15.00 น. ทุกวัน หรือวันเว้นวันก็ได้ และนำตะกร้า สาน 3-4 ใบ ไปแขวนไว้บนต้นไม้และมุมต่างๆ เพื่อให้นกได้เลือกจะทำรัง และ ใบสนแห้งไปใส่ไว้ให้นกทำรัง และด้านหลังกรงต้องมีช่องไว้แอบดูพร้อมกับไว้คอยให้อาหารนกเพื่อไม่ต้องเข้าไปกวนนกในกรง"
เรื่องราวของการเพาะขยายพันธุ์นกกรงหัวจุกแฟนซี ยังไม่จบ อดใจไว้รอตอนหน้ายังมีสาระและเรื่องราวที่รับประกันว่าน่าติดตามอีกมากมาย โดยเฉพาะเทคนิคการผสมสีนกให้ออกมาสวยงาม แล้วพบกัน