ว่ากันแบบทั่วๆ ไป ความจริงและความถูกต้อง ในเชิงเหตุและผลแล้ว นับเป็นเรื่องที่จะต้องไปด้วยกัน ถ้าเป็นความจริงก็ต้องถูกต้อง ถ้าถูกต้องก็ต้องเป็นความจริง แต่ถ้าจะพูดอีกมุมหนึ่ง มุมของการแก้ปัญหาให้ถูกจุดและตรงเป้า กลายเป็นคนละเรื่องเดียวกันไปเสียชิบ!!

ในกรณีของสลากกินแบ่งรัฐบาลหรือล็อตเตอรี่ ที่มีความพยายามอย่างสูงที่จะคุมราคาให้อยู่ในร่องในรอย หลังจากอีลุ่ยฉุยแฉกกันมาหลายปี ยิ่ง 3-4 ปีมานี้ กลายเป็นราคาลอยตัวไปเลย ติดป้ายขายเกินราคากันแบบโจ่งแจ้งไม่ได้เกรงอกเกรงใจตำรวจกันเสียเลย

แรกๆ ก็เข้มงวดกันที่ 80 บาทตามราคาป้ายแต่เอาไป เอามาออกราคาแนะนำที่ 90 บาท เกินราคาป้ายอยู่ 10 บาท

เล่นเอาความจริงวิ่งสวนกับความถูกต้องเสียอย่างนั้น!!

ความจริงของปัญหาคือ ราคาที่ออกมาจากสำนักงานสลากกินแบ่งคือ 74.40 บาท ขายราคา 80 บาท มีกำไร 5.60 บาท ซึ่งถ้ารับมาแล้วขายเอง กำไรก็ยังพอล่อใจ แต่ความจริงอีกอย่างคือ ผู้ขายแรกไม่ใช่ผู้ขายสุดท้าย ยังมี ยี่ปั๊ว ซาปั๊ว กว่าจะมาถึงผู้ซื้อ ราคาก็เตลิดไปไหนต่อไหนแล้ว

อีกทั้งตัวสินค้าล็อตเตอรี่ ไม่เหมือนสินค้าทั่วไป ที่ประโยชน์อยู่ที่ตัวสินค้า แต่ล็อตเตอรี่ ดีมานด์ที่แท้จริงไม่ได้อยู่ที่กระดาษสี่เหลี่ยมเล็กๆ นั้น แต่อยู่ที่เงินรางวัล ตั้งแต่พันไปจนถึงหลักล้านบาท ฉะนั้นถ้าผู้ซื้อมั่นใจว่าได้ ใบละ 200-300 บาท ก็ไม่ใช่ปัญหา

“ความจริง” เลยไม่จำเป็นต้อง “ถูกต้อง” ด้วยประการฉะนี้!!

อีกเรื่องก็คือ สถานีโทรทัศน์ช่อง 3 หรือที่นิคเนมว่าช่องน้อยสี ซึ่งตามประกาศของ กสทช.แล้ว ช่อง 3 และฟรีทีวีในระบบอนาล็อก หมดสภาพเป็นทีวีแห่งชาติ ที่จะต้องเผยแพร่ตามกฎมัสแครี่ไปเรียบร้อยแล้ว แม้จะมีประกาศ คสช.ให้ทีวีอนาล็อกออกดาวเทียมและเคเบิลได้ ซึ่งถ้าจะตีความกันตามเจตนารมณ์แล้ว เป็นคนละเรื่องเดียวกันแท้ๆ!!

ว่าไปแล้วช่อง 3 ยังออกอากาศได้ตามปกติ เพียงแต่ออกในระบบอนาล็อกผ่านหนวดกุ้ง ก้างปลา ที่ตอนนี้มีอยู่ราวๆ 30% เท่านั้น โดยไม่มีสิทธิ์ออกผ่านระบบดาวเทียมและเคเบิลทีวีอีกต่อไป ครั้นช่อง 3 จะยอมออกอากาศคู่ขนานอนาล็อกและดิจิตอล ก็กลัวว่าจะต้องแข่งขันกันมาก ทั้งทีวีดิจิตอลเองก็ยังไม่สมบูรณ์สักเท่าไหร่

เนื่องจากช่อง 3 มีฐานผู้ชมที่กว้างขวาง ไหนจะข่าวเช้าของสรยุทธ สุทัศนะจินดา และละครหลังข่าวที่เรตติ้งถล่มวิกอื่นกระจุยกระจาย ทำให้ กสทช. และกสท.ไปจนถึงเจ้าของกล่องสัญญาณดาวเทียม รีๆ รอๆ

แม้บทสรุปออกมาชัดให้ดาวเทียม-เคเบิลออกอากาศช่อง 3 มีผลภายใน 15 วัน ตามมาด้วยการฟ้องร้องกันอีกกระบุงโกย แต่ที่ต้องคำนึงคือกรณีศึกษาเล่มโตอีกเล่ม ที่ความจริงกับความถูกต้อง ไม่ได้อยู่ในร่องเดียวกัน

ความถูกต้องคือช่อง 3 ไม่มีสิทธิ์ออกดาวเทียมและเคเบิลทุกชนิดตามกฎกติกาของ กสท. แต่ความจริงคือ ถ้ายังดื้อดึง ถือความจริงกันคนละมุม แล้วว่าจะเอาประชาชนคนดูส่วนหนึ่งไว้ตรงไหน

การแก้ปัญหาบนความจริง เห็นผลจริง คงต้องลืมความถูกต้องบางประการ แก้ปัญหาสลากแพง ก็ต้องดูราคาจริง ขั้นตอนการจำหน่าย ความคุ้มค่าของคนขายตลอดจนดีมานด์ในตลาด ถ้าจำเป็นต้องลืมอะไรบางอย่าง อาจจะกำหนดราคาใหม่หรือลดราคาขายส่งลง ก็ไม่เห็นจะเสียหายอะไร ยังดีกว่าให้ “ราคา” อยู่เหนือกฎหมายอย่างนี้

หรืออย่างกรณีช่อง 3 ที่ประเด็นเรื่องธุรกิจ กฎหมายและความคุ้มค่าในการเปลี่ยนผ่าน เดินหน้าทีวีดิจิตอล ก็ต้องมีเงื่อนไขที่เหมาะสม เพื่อให้ความจริงอยู่ภายใต้ความถูกต้องของกฎกติกา

ดังนั้น ไม่ว่าความจริงหรือความถูกต้อง ล้วนแต่เป็นสิ่งที่ต้องผสมผสานกันไป ไม่เช่นนั้น ทั้งความจริงและความถูกต้อง ก็ไม่อาจจะเดินหน้าอย่างสร้างสรรค์ได้