แม้ปรากฏการณ์เงินดิจิทัลจะรุกตลาดโลกมาระยะหนึ่งแล้ว แต่ก็ยังมีความคึกคักอยู่ในวงจำกัด สำหรับผู้ที่ไม่ได้อยู่ในแวดวงการเงิน ชาวบ้าน ร้านค้า เกษตรกร ยังมองว่ายังเป็นเรื่องไกลตัว ทำให้กระแสบิสคอยน์และเงินดิจิทัลสกุลต่างๆ ยังทำธุรกรรมในกลุ่มของผู้ที่มีความเชี่ยวชาญเงินดิจิทัลเท่านั้น
แต่พลันที่ มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ผู้ก่อตั้งเฟซบุ๊กในหอพักส่วนตัวเล็กๆ เมื่อ 15 ปีก่อน และใช้เวลาเพียงไม่ถึง 1 ทศวรรษ สร้าง Facebook, Instagram, Whatsapp จนมีผู้ใช้งานกว่า 2.7 พันล้านคนในปัจจุบัน หรือ 1 ใน 3 ของประชากรทั้งโลก ประกาศเปิดตัว LIBRA (ลิบร้า) สกุลเงินใหม่ของโลก งานนี้ทำให้นักการเงิน นักวิชาการ นักธุรกิจ พ่อค้า แม่ค้า ชาวบ้าน เกษตรกรหรือใครก็ตามที่เล่นเฟซบุ๊กเป็นต้องหันมอง เพราะในอนาคตเงินสกุลลิบร้าจะกลายเป็นเงินสกุลหลักในการทำธุรกรรมผ่านเฟซบุ๊ก ไม่ว่าจะเป็นการซื้อสินค้า ดูหนัง ฟังเพลง ขายของ ฯลฯ โดยไม่ต้องใช้บัตรเครดิต บัตรเดบิต หรือบัตรอะไรต่อมิอะไรให้ยุ่งยาก
*** พันธมิตรยักษ์ใหญ่พาเหรดร่วมมือ
ที่น่าสนใจอย่างยิ่งก็คือการเปิดตัวเงินสกุลใหม่ของโลกครั้งนี้ เฟซบุ๊กมีพันธ-มิตรในแวดวงการเงิน การค้า แหล่งช็อปปิ้งชั้นนำเข้ามาร่วมทำธุรกรรมถึง 27 แห่ง อาทิ MasterCard, PayPal, Visa, eBay, Spotify, Uber, Lyft, Vodafone Group, Andreessen Horowitz กลายเป็นทางลัดสู่ความยิ่งใหญ่ของเฟซบุ๊ก อย่างไรก็ ตาม เฟซบุ๊กยังมีแผนที่จะเพิ่มสมาชิกให้มากกว่า 100 ราย เพื่อดึงผู้บริโภค นักพัฒนา และนักธุรกิจต่างๆ เข้ามาร่วมในระบบค่าเงินใหม่นี้ให้มากที่สุด หากดูจากรายชื่อพันธมิตรที่เป็นยักษ์ใหญ่ในวงการเครดิตการ์ด ตลาดซื้อขายสินค้าออนไลน์ บริการขนส่ง บริการชำระเงิน การสื่อสารและอีกหลากหลายแล้ว ในอนาคตอันใกล้สกุลเงินลิบร้าน่าจะถูกเชื่อมโยงจากโลกเสมือนจริงไปสู่โลกแห่งความเป็นจริงไม่ยากนัก เพราะสามารถจับจ่ายใช้สอยซื้อสินค้า ชำระหนี้ได้จริง การแข่งขันในโลกการเงินจะรุนแรงมากขึ้น พฤติกรรมการบริโภคของมนุษย์จะเปลี่ยนไปมากน้อยเพียงใด เป็นอีกพัฒนาการหนึ่งของเงินไร้ตัวตน
*** เขย่าสกุลเงินหลักของโลก
ปฏิเสธไม่ได้ว่าถ้าเฟซบุ๊กสามารถสร้างเงินสกุลลิบร้าให้ได้รับความนิยมเสมือนเงินจริงๆ ย่อมส่งผลกระทบต่อเงินสกุลหลักๆ ของโลกอย่าง ดอลลาร์ หยวน ยูโร หรือ ปอนด์ ไม่มากก็น้อย โดยเฉพาะเงินดอลลาร์ซึ่งในอดีตมีความพยา- ยามสร้างเงินสกุลใหม่เพื่อโค่นดอลลาร์ แต่ก็ไม่มีใครทำได้สำเร็จ แม้กระทั่งเงินหยวนก็ยังไม่สามารถทำได้ การค้าขายระหว่างประเทศยังนิยมใช้เงินดอลลาร์เป็นหลัก แต่คงต้องยกเว้นสำหรับลิบร้า เนื่อง จากสมาชิกเฟซบุ๊กทั่วโลกที่มีมากกว่า 2 พันล้านคน มากพอจะสร้างสังคมกลุ่มใหม่ ผลักดันลิบร้าให้เป็นเงินดิจิทัลสกุลหลักของโลกได้
*** ความเชื่อมั่นหนุนความสำเร็จ
ต้องยอมรับว่าหนึ่งในอุปสรรคของเงินดิจิทัลในช่วงที่ผ่านมาที่ยังไม่สามารถก้าวเข้าไปกุมหัวใจคนทั้งโลกได้ เพราะคนจำนวนมากยังไม่เข้าใจว่าการใช้เงินดิจิทัลนั้นครอบคลุมสินค้าและบริการมาก น้อยแค่ไหน ปลอดภัยจริงหรือเปล่า โลกไม่ได้ปฏิเสธเงินดิจิทัล แต่โลกต้องการเงินดิจิทัลที่เชื่อถือได้
ในขณะที่เฟซบุ๊กที่ใช้เวลาไม่ถึง 1 ทศวรรษพิสูจน์ให้เห็นการดิสรัปชั่นที่โลกไม่อาจหยุดยั้ง สังคมเฟซบุ๊กสร้างสรรค์ โอกาสใหม่ๆ ให้ผู้คนแสวงหาและตื่นเต้นกับปรากฏการณ์เหล่านั้น แม้กระทั่งคน ที่เคยแอนตี้เฟซบุ๊กก็ไม่อาจปฏิเสธการเข้าร่วมได้ จนกล่าวได้ว่าคนทุกระดับชั้นรู้สึกว่าเฟซบุ๊กคือส่วนหนึ่งของชีวิต เป็นปัจจัยที่ 6-7-8 และที่สำคัญคือคนทั่วโลกนับ พันล้านคนไม่มีบัญชีเงินฝากในธนาคาร ไม่มีบัตรเครดิต ไม่สามารถซื้อขายสินค้าในระบบออนไลน์ได้ นั่นคือช่องว่างที่เฟซ บุ๊กมองเห็น นำมาสู่การคิดระบบเงินดิจิทัลลิบร้า เพื่อให้คนใช้เงินสกุลนี้ได้เหมือนเงิน สดทั่วไป ไม่ต้องมีบัญชีธนาคาร ไม่ต้องมีบัตรเครดิต แค่มีเงินในกระเป๋าอิเล็กทรอ-นิกส์ก็ช็อปสินค้าได้ทั้งโลก ในขณะเดียวกันก็สร้างระบบบล็อกเชนขึ้นมาเพื่อให้เจ้าของเงินตรวจสอบเงินในกระเป๋าอิเล็กทรอนิกส์ได้ตลอดเวลา เพิ่มความน่าเชื่อถือ ปลอด ภัย และสามารถรองรับผู้ใช้งานเป็นจำนวนมากระดับพันล้านคนได้ในเวลาเดียวกัน
ลิบร้าจะถูกค้ำโดยเงินสำรองซึ่งเป็นสินทรัพย์ที่มีอยู่จริง โดยไม่ได้อิงจากเพียงสกุลเงินเดียว แต่เป็นตะกร้าของสกุลเงินประเทศต่างๆ ทั่วโลก เช่น เงินฝากธนาคาร และพันธบัตรรัฐบาล เพื่อทำให้เกิดมูลค่าในตัวมันเอง (Intrinsic Value) และถูกกำกับดูแลโดยหน่วยงานอิสระคือสมาคมลิบร้า (Libra Association) ซึ่งเป็นองค์กรไม่แสวงหากำไรมาเป็นผู้ควบคุมดูแลสกุลเงินดิจิทัลนี้
เบื้องต้นเฟซบุ๊กจะเปิดให้บริการ เงินสกุลใหม่ในปีหน้า เริ่มต้นจากการให้บริการโอนเงินลิบร้าในสมาร์ทโฟน ผ่านแอพพลิเคชั่น WhatsApp และ Messenger คล้ายกับการส่งรูปหรือข้อความ จากนั้นจะสร้างแอพพลิเคชั่นชื่อว่า “Calibra” เพื่อให้เป็นกระเป๋าเงินของคนทั้งโลก โดยจะมีการแยกข้อมูลด้านการเงินและบัญชีผู้ใช้โซเชียลออกจากกัน เท่ากับว่าข้อมูลใน Calibra จะไม่ถูกแชร์ไปในเฟซบุ๊ก และถ้าบัญชีโซเชียลถูกขโมย กระเป๋าเงินจะยังคงอยู่ ที่สำคัญคือ Calibra จะถูกกำกับดูแลไม่ต่างจากสถาบันการเงินอย่างเช่นธนาคาร ซึ่งเป้าหมายของเฟซบุ๊กคือลิบร้าสามารถซื้อสินค้าในชีวิตประจำวัน เช่น เครื่องดื่ม อาหาร จ่ายค่าน้ำ ค่าไฟ ค่ารถโดยสาร โดยที่ไม่จำเป็นต้องถือเงินสดหรือแม้แต่บัตรใดๆ ให้ยุ่งยาก
*** ความท้าทายครั้งใหม่ ของ มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก
หากย้อนกลับไปเมื่อ 15 ปีก่อน คงไม่มีใครเชื่อว่า มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ผู้คิดค้นแอพพลิเคชั่นในหอพักส่วนตัวเล็กๆ จะทำให้เฟซบุ๊กกลายเป็นปัจจัยสำคัญของชีวิตในยุคศตวรรษที่ 21 ด้วยเวลาเพียง ไม่กี่ปี การประกาศสกุลเงินใหม่ของโลกจึงไม่ต่างกับพายุลูกใหม่ในสงครามการเงิน ซึ่งไม่จำเป็นต้องใช้เวลา 10 ปี หรือ 100 ปีในการรังสรรค์ แต่มันอาจจะเกิดขึ้นด้วยเวลารวดเร็วแบบคาดไม่ถึง จากสมาชิก เฟซบุ๊กที่มีจำนวนผู้ใช้งานทั่วโลก 2.4 พันล้านคน ซึ่งจะช่วยให้ความนิยมสกุลเงินดิจิทัลลิบร้าแพร่ขยายกลายเป็นสกุลเงินหลักได้อย่างไม่ยาก ดังที่ มาร์ก ซักเกอร์เบิร์ก ได้พูดในงานประชุมนักพัฒนาประจำปีของเฟซบุ๊ก (F8 2019) ว่าเขาต้องการทำให้การส่งเงินง่ายดายเหมือนส่งรูปภาพ ปลอดภัยและไม่เสียค่าธรรมเนียม หรือหากเสียก็ในอัตราที่ต่ำมาก
อย่างไรก็ตาม เฟซบุ๊กยังต้องเผชิญปัญหาในเชิงกฎระเบียบจากรัฐบาลสหรัฐฯ รวมถึงการรั่วไหลของข้อมูลส่วนตัวผู้ใช้งานที่อาจถูกนำไปใช้ประโยชน์อย่างผิดวัตถุประสงค์ ซึ่งเป็นเรื่องที่ต้องเคลียร์อย่างชัดเจนว่าจะป้องกันปัญหาต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตได้อย่างไร
*** จุดต่างของลิบร้ากับดิจิทัลสกุลอื่น
อย่างไรก็ตาม จุดแตกต่างของ ลิบร้าเมื่อเทียบกับสกุลเงินดิจิทัลอื่นๆ คือ เป็นเงินดิจิทัลที่มีหลักทรัพย์อ้างอิง (Stable Coin) หรือการค้ำประกันด้วยสินทรัพย์จริงๆ ในอัตราส่วน 1 :1 โดยเปิดกว้าง รับสกุลเงินหลักๆ ของโลกที่จะนำมาใช้เป็นหลักทรัพย์ค้ำประกัน เช่น ดอลลาร์ ปอนด์ ยูโร หยวน เยน เป็นต้น การใช้จ่ายด้วยสกุลเงินลิบร้า ผู้ใช้ต้องแลกเปลี่ยนเงินสกุลหลักเป็นสกุลลิบร้าเพื่อซื้อขายสินค้าผ่านระบบออนไลน์ หรือร้านค้าทั่วโลกที่เป็นพันธมิตรกับเฟซบุ๊ก ผ่านกระเป๋าเงินอิเล็ก ทรอนิกส์นั่นเอง
