ธุรกิจโลก

ชีพจรเศรษฐกิจกลุ่มยูโรโซน 18 ชาติ ในภาคีสหภาพยุโรป ซึ่งใช้สกุลเงินยูโรร่วมกัน มีอาการเต้นแผ่วเกินคาด กระทั่งธนาคารกลางแห่งยุโรป หรือ “อีซีบี” ต้องออกมาตรการประคับประคองแบบเร่งด่วนเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา

สัญญาณอันตรายทางเศรษฐกิจในกลุ่ม 18 ชาติยูโรโซนที่ตรวจจับได้มีด้วยกัน 2 ประการ

ประการแรก แนวโน้มการเติบโตของเศรษฐกิจทั้งในรอบปีนี้ และปี 2558 ที่อ่อนยวบลงร้อยละ 0.1 จากที่เคยประมาณการไว้ในช่วงกลางปี

ตอนกลางปี เคยคาดหมายอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจในรอบปี 2557 เอาไว้ที่ร้อยละ 1 และอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจ ในรอบปี 2558 ไว้ที่ร้อยละ 1.7 แต่มาถึงตอนนี้มีการปรับลดประมาณการอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจในรอบปี 2557 มาอยู่ที่ร้อยละ 0.9 และประมาณการอัตราการเติบโตของเศรษฐกิจ สำหรับปี 2558 มาอยู่ที่ร้อยละ 1.6

ประการที่สอง แนวโน้มภาวะเงินฝืดส่อเค้าจะมีความหนักหนาสาหัสมากขึ้น โดยมีข้อพิสูจน์จากตัวเลขอัตราเงินเฟ้อล่าสุดเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งมีเพียงแค่ร้อยละ 0.3 ทั้งที่อัตราเงินเฟ้อเป้าหมายกำหนดไว้ที่ร้อยละ 2

เพื่อรับมือกับสัญญาณอันตรายทางเศรษฐกิจ และกระตุ้นการเติบโตของระบบเศรษฐกิจ อีซีบี จึงได้ผลักดันมาตรการสำคัญออกมา 2 ประการ

ประการแรก คือการประกาศลดอัตราดอกเบี้ยมาตรฐานที่ต่ำอยู่แล้ว ให้ต่ำเรี่ยดินยิ่งขึ้นไปอีก โดยลดลงจากร้อยละ 0.15 ให้เหลือแค่ร้อยละ 0.05 เท่านั้น ขณะเดียวกันก็ปรับลดอัตราดอกเบี้ยเงินฝากจาก “ติดลบ” ร้อยละ 0.1 เป็น “ติดลบ” ร้อยละ 0.2

ประการที่สอง คือการตั้งกองทุนซื้อสินเชื่อจากสถาบันการเงิน หรือ “Asset Back Securitization Plan” เพื่อเสริมสภาพคล่องแก่สถาบันการเงิน ให้สามารถปล่อยสินเชื่อเพิ่มเติมเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจ

ในเบื้องต้นขนาดของกองทุนเพื่อการซื้อสินเชื่อจากสถาบันการเงิน จะมีจำนวน 1 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ และสินเชื่อที่กองทุนจะเข้าซื้อได้แก่สินเชื่อประเภทสินเชื่อเพื่อการซื้อที่อยู่อาศัย สินเชื่อบัตรเครดิต สินเชื่อรถยนต์

เป้าหมายสำคัญที่สุดในการดำเนินมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจ 2 ประการของอีซีบี มีอยู่ด้วยกัน 2 ประการเช่นกัน

ประการแรก เพื่อกระตุ้นให้เกิดการขยายการลงทุน และการสร้างงาน

ประการที่สอง เพื่อกระตุ้นการส่งออกสินค้า เนื่องจากทั้งการลดอัตราดอกเบี้ยและการอัดฉีดสภาพคล่องผ่านสถาบันการเงินในรูปของกองทุนเพื่อการซื้อสินเชื่อจากสถาบันการเงิน จะกดดันให้ค่าเงินยูโรอ่อนตัวลง และไปมีผลในการสนับสนุนการส่งออกสินค้าจากกลุ่มยูโรโซนไปยังประเทศคู่ค้า

ไม่เพียงกลุ่มยูโรโซน ในสหภาพยุโรปเท่า นั้น ที่มีความตื่นตัวในการออกมาตรการประคับประคองระบบเศรษฐกิจ ที่ญี่ปุ่นก็มีความตื่นตัวไม่แพ้กัน

ล่าสุด รัฐบาลญี่ปุ่น โดยรองนายกรัฐมนตรี ทาโร อาโซะ ออกมาส่งสัญญาณว่าพร้อมจะจัดงบประมาณพิเศษ เพื่อกระตุ้นการเติบโตของระบบเศรษฐกิจ รับมือกับการปรับขึ้นภาษีขายจากร้อย 8 เป็นร้อยละ 10 ที่จะมีผลบังคับใช้ในปี 2558

นายฮารุฮิโกะ คุโรดะ ผู้ว่าการธนาคารแห่งประเทศญี่ปุ่น คาดหมายว่างบประมาณพิเศษสำหรับการประคองระบบเศรษฐกิจให้พ้นจากผลกระทบของการขึ้นอัตราภาษีขาย น่าจะต้องเตรียมสำรองไว้ไม่น้อยกว่า 28,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ

อย่างไรก็ดี รัฐบาลญี่ปุ่นยังคงต้อง เผชิญสมการเศรษฐกิจ ที่ยากแก่การแก้ไขอย่างยิ่ง เนื่องจากมีปัจจัยหนี้สาธารณะขนาดมหึมาถึงร้อยละ 243.5 ของจีดีพีค้ำคออยู่

ขึ้นภาษี หวังสร้างรายได้ลดภาระหนี้สาธารณะ แต่สุดท้ายก็ต้องก่อหนี้ใหม่ไปใช้เป็นงบประมาณเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจอยู่ดี